Περιγραφή Βιβλίου

Tρεις ανέκδοτες μελέτες και δύο ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια αποτελούν το υλικό με το οποίο οικοδομήθηκε αυτό το βιβλίο, που αποτελεί δημοσίευμα του ερευνητικού προγράμματος «Θεσμοί και Iδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία». Eκείνο που ενοποιεί και δικαιολογεί τη συστέγαση των πέντε αυτών εργασιών είναι η συνάφεια των αντικειμένων τους: ασχολούνται όλες με πτυχές της ιδεολογικής παρουσίας των τριών αυτών Γάλλων διανοητών και συγγραφέων του αιώνα των Φώτων στον ελληνικό πνευματικό ορίζοντα του 18ου αιώνα· και εκείνο που επιτρέπει, που νομιμοποιεί τις εργασίες αυτές να παρουσιάζονται ως δημοσίευμα ενός ερευνητικού προγράμματος είναι η πρωτοτυπία τους.  Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η παρουσία, η “τύχη” του Voltaire ή του Montesquieu ή του Réal de Curban στον ελληνικό ιδεολογικό ορίζοντα του 18ου αιώνα γίνεται αντικείμενο ερευνών. Έχουν γραφτεί πολλά και σημαντικά· ωστόσο στο νέο αυτό δημοσίευμα περιέχονται κάποια νέα στοιχεία σε πέντε μελέτες που φιλοδοξούν να χαρακτηριστούν πρωτότυπες. Το βιβλίο κλείνει με την παρουσίαση, αντί επιλόγου, ενός αινίγματος που αφορά την παρουσία ενός τέταρτου διανοητή του 18ου αιώνα στον ελληνικό ιδεολογικό χώρο, του Ρουσσώ. Το αίνιγμα αφορά τα έργα του πολίτη της Γενεύης που ρητά αναφέρει ο Χριστόδουλος Παμπλέκης πως διάβασε, χωρίς όμως να έχει αποκρυπτογραφηθεί η φιλολογική τους ταυτότητα.